W czwartek 12 lutego 2015 roku w Muzeum Miedzi w Legnicy oficjalnie udostępniono publiczności  wystawę „Friederike i Friedrich Wilhelm von Reden. Matka Kotliny Jeleniogórskiej i ojciec górnośląskiego przemysłu”. Wystawa ta przez ostatnie miesiące była  prezentowana w siedzibie Związku Gmin Karkonoskich w Bukowcu i, co było widać, wzbudzała ona spore zainteresowanie odwiedzających pałac. Nic w tym dziwnego zważywszy na przedstawiane postaci.

Redenowie na stałe zapisali się w historii. Podejmowane przez nich działania w Bukowcu dały początek zupełnie nowemu spojrzeniu na otaczający nas krajobraz. Pozwoliły na jego pozytywne kreowanie oraz pokazały, że ingerencja weń, nawet w tak dużej skali, może przynieść zupełnie nowe bardzo pozytywne wartości. Ponieważ krajobraz łatwo można zepsuć, Redenowie, mając tego świadomość, zatrudniali do wykonania swojego zamierzenia odpowiednich fachowców, którzy posiadali stosowną wiedzę i umiejętności. Dlatego jeszcze dzisiaj, mimo tak długiej przerwy w pielęgnacji bukowieckiego założenia, można tutaj dostrzec zawartą w nim myśl i główne zasady, jakie wówczas stosowano przy tworzeniu takich terenów.

Foto: Krzysztof Tęcza

W dniu dzisiejszym, przed otwarciem wystawy, pani Urszula Bończuk-Dawidziuk z Uniwersytetu Wrocławskiego zaprezentowała wykład pt. „Friederike von Reden – między tradycją a nowoczesnością. Dama na przełomie wieku XVIII i XIX”. W pierwszych słowach odniosła się do faktu nazwania jej Matką Kotliny Jeleniogórskiej. Pierwsi, którzy wyrażali się o niej w ten sposób, to Tyrolczycy, którzy przybyli tu z Zillertal, gdzie nie mogli czuć się bezpiecznie ze względu na wyznawaną przez nich religię. Późniejsze działania hrabiny Reden doprowadziły do umiejscowienia norweskiego kościółka Wang w Karpaczu Górnym. Podejmowane przez nią działania w ramach Towarzystwa Biblijnego spowodowały, że uznano je za najlepsze z wszystkich tego typu organizacji. Hrabina wywalczyła wydanie drukiem Biblii Jeleniogórskiej, która ze względu na zainteresowanie, wydawana była jeszcze kilkakrotnie.

Foto: Krzysztof Tęcza

Najwspanialszym jednak dziełem Redenów było stworzenie pod Karkonoszami rozległego założenia parkowego, przy tworzeniu którego wykorzystano angielską myśl ogrodniczą. Na terenie parku zbudowano wiele elementów małej architektury. Były to m.in.: wieża widokowa, herbaciarnia, salon, domek rybaka, opactwo. Co do tego ostatniego, to tak się złożyło, iż mimo że nie było to początkowo celem, w jakim wznoszono ów obiekt, to w roku 1815, kiedy zmarł hrabia Reden, pochowano go właśnie w tej niepoświęconej budowli.  Fakt ten zmieniono trzy lata później.

Foto: Krzysztof Tęcza

Pogrążona w bólu po śmierci ukochanego hrabina dzieliła swoje dalsze życie na pracę dla mieszkańców Kotliny, przez co zaskarbiła sobie ich uznanie i wdzięczność oraz na niemalże codzienne wizyty na grobie męża. Nic zatem dziwnego, że gdy nadeszła jej godzina pochowano ją obok małżonka. Niestety, w późniejszymi okresie, kiedy wojna doprowadziła do zatraty u ludzi wszelkich wartości moralnych i braku poszanowania dla innych oraz wyzwoliła niesamowitą nienawiść, zwłoki Redenów przeniesiono z opactwa  na przyległy teren i obecnie nie do końca wiadomo, gdzie oni spoczywają.

Po wykładzie wywiązała się bardzo ciekawa dyskusja, podczas której wszyscy dzielili się nowymi informacjami. Piszący te słowa opowiedział obecnym o odkryciu kilka tygodni wcześniej, uważanej za zaginioną, ławeczki hrabiny. Poinformował o otwarciu w Bukowcu Regionalnej Pracowni Krajoznawczej oraz zaprezentował nowe numery wznowionych po przerwie „Karkonoszy”, wydawanych obecnie przez Karkonoski Park Narodowy i Związek Gmin Karkonoskich. W imieniu Dyrektora Biura ZGK pana Witolda Szczudłowskiego przekazał podziękowania za przejęcie wystawy o Redenach i życzył, by cieszyła się ona tu w Legnicy co najmniej takim samym powodzeniem, jak w Bukowcu.

Foto: Krzysztof Tęcza

Na koniec poinformowano obecnych o organizacji przez Muzeum Miedzi rajdu samochodowego „Śladami hrabiny Friederike von Reden” na trasie Legnica – Bukowiec – Mysłakowice – Łomnica – Bierutowice – Legnica. Wycieczka odbędzie się 21 marca 2015 roku, a z jej szczegółami można zapoznać się w Dziele Naukowo-Oświatowym Muzeum Miedzi (oswiata@muzeum-miedzi.art.pl). Tam też przyjmowane są zapisy.

Krzysztof Tęcza