Czasopismo „Karkonosze” 4/2021
Ukazał się drukiem numer 4/2021 czasopisma „Karkonosze”. Poniżej zamieszczamy spis treści tego wydania. Zachęcamy do lektury.
TEMAT GŁÓWNY: PRZEMIANY GÓR IZERSKICH
Idea utworzenia Izerskiego Parku Krajobrazowego / Janusz Korzeń 3
Torfowiska Gór Izerskich / Bronisław Wojtuń 5
Transgraniczne uwarunkowania dla rozwoju turystyki w Górach Izerskich / Jerzy Ładysz 7
Problemy rozwoju przestrzennego Świeradowa-Zdroju / Bartosz Kijewski 9
Nowa architektura w Górach Izerskich – poszukiwania / Janusz Korzeń 11
Propozycje dla Kopalni Stanisław / Opracowanie redakcyjne 13
Koleją do Świeradowa-Zdroju / Feliks Chojnacki 14
Mars od historii – rozmowa z Marcinem Wawrzyńczakiem / Piotr Słowiński 16
DOBRO WSPÓLNE
– PRZYRODA, DZIEDZICTWO, ZABYTKI, HISTORIA
Wędrówki geologiczne po Sudetach (8). Tłoczyna i Jelenie Skały / Roksana Knapik 19
XXIV Wędrówka po czeskich Karkonoszach. Muzeum doktora Kittela W Krásnej
/ Barbara Wieniawska-Raj 20
IV Wędrówka po czeskim Podgórzu Karkonoskim. Kozákov / Piotr Migoń. 21
Weekend bez Śnieżki (6). Izerskie zakamarki / Marcin Wawrzyńczak 22
KOLEKCJA KARKONOSKA – Arsenopiryt pachnący czosnkiem / Roksana Knapik, ZIELNIK KARKONOSKI – Borówka brusznica / Patrycja Rachwalska,
KARKONOSKI ZWIERZYNIEC – Minóg strumieniowy / Grzegorz Hajnowski 23
Noc Perseidów w Górach Izerskich 24-25
POSTACIE – Karl Andreas von Meyer zu Knonow. Badacz łużyckiej przyrody / Sandra Jaskólska, ZDARZENIA NIEZWYKŁE – Odnalezienie starodawnej Księgi Romów / Janusz Korzeń,
MIEJSCA NIEZWYKŁE – Wieża Mon Plaisir w Pobiednej / Sandra Jaskólska 26
DOBRO WSPÓLNE
– PRZYRODA, DZIEDZICTWO, ZABYTKI, HISTORIA
Pałace i zamki Kotliny Jeleniogórskiej (XIII). Dom Zdrojowy w Świeradowie-Zdroju / Ivo Łaborewicz 27
Dolnośląskie uzdrowiska wspólnym dobrem regionu / Magdalena Belof 29
HISTORIA
Klęska zamierania lasów w Sudetach Zachodnich w latach 70-80. ubiegłego wieku / Andrzej Raj 31
Schaffgotschowie (XIX). Ostatnie lata Schaffgotschów w Cieplicach / Stanisław Firszt 33
Górne Łużyce – tak daleko, tak blisko / Emil Mendyk 35
SZTUKA
Jubileusze jeleniogórskich fotografików / Joanna Mielech 37
ARCHITEKTURA
Obok architektury (XXV). Świeradowskie wille / Paweł Bień 39
FELIETON
Tako rzecze Rübezahl / Konrad Jaskólski 41
ZE ZBIORÓW
Karkonosze / Góry Izerskie w filatelistyce (15) / Agnieszka Turakiewicz,
Janusz Turakiewicz 42
INFORMACJE KARKONOSKIE
Pamięci Aliny Obidniak / Tadeusz Borys 44
Informacje KPN, KRNAP, DZPK, z regionu 44
Łańcuch ratunkowy / Marian Sajnog 46
Kronika budowy Centrum Muzealno-Edukacyjnego Karkonoskiego Parku Narodowego w Sobieszowie (XVII). Zakończenie rewitalizacji Wielkiej i Małej Stajni / Krzysztof Szwałek 47
Zestawienie autorów rocznika 2021 „Karkonoszy” 48
Minigaleria. Jubileusze jeleniogórskich fotografików II str. okł. Karkonosze od kuchni. Wigilia w Karkonoszach i Górach Izerskich / Piotr Gryszel III str. okł.
Autorzy zdjęć na okładkach: I str. / Zima w Górach Izerskich na Orlu / Daniel Koszela, II str. / Karkonosze 1991 / Ewa Andrzejewska, Przesieka, Wodospad Podgórnej / Maciej Hnatiuk, Karkonosze 1989 / Ewa Andrzejewska, Karkonosze / Krzysztof Leszczyński, Karkonosze / Ewa Andrzejewska, III str. / Škubánky s mákem / https://www.kopra.cz, Vodvárka / https://www.kopra.cz, IV str. / Śnieżka w zimowej szacie / Lidia Przewoźnik
Autorzy zdjęć w numerze: Józef Maciej Bożek (str. 37 – górne prawe, 38 – lewe), Marlena Jędrocha (13 – dolne), Roksana Knapik (19 – lewe i prawe, 23 – lewe), Janusz Korzeń (11 – górne i dolne, 12 – górne lewe i prawe oraz dolne lewe i prawe, 13 – górne lewe i prawe, 14, 15, 45 – środkowe), Daniel Koszela (24-25), Jan Kusznierz (23 – prawe), Piotr Migoń (21 – górne i dolne), Wacław Narkiewicz (37 – dolne prawe), Marcin Oliva Soto (44 – lewe), Patrycja Rachwalska (23 – środkowe), Andrzej Raj (31), Piotr Słowiński (16), Anna Szwałek (47 – lewe), Marek Szyryk (37 – lewe), Marcin Wawrzyńczak (22 – prawe), Barbara Wieniawska-Raj (9, 27, 28, 29, 39, 40), Justyna Wierzchucka (47 – prawe), Wojciech Zawadzki (38 – prawe), archiwa DZPK (45 – dolne lewe), Grupy Karkonoskiej GOPR (46), KPN (44 – środkowe), KRNAP (44 – prawe, 45 – górne lewe), LfA Sachsen (35, 36), Muzeum doktora Kittela w Krásnej (20), PontonStudio (22 – lewe) oraz strona internetowa https://landesecho.cz (26 – środkowe), https://polska-org.pl (17 – górne i dolne, 18, 26 – prawe), http://www.to.kulturnet.pl (26 – lewe)
Rysunki: Jacek Wilk (str. 41)
Ryciny: Stanisław Firszt (str. 33 – lewa i prawa, 34 – górna i dolna), Instytut Badawczy Leśnictwa w Warszawie (32), Zygmunt Jała (6), Jerzy Ładysz (7), Jacek Waliszewski (2, 4), Barbara Wieniawska-Raj (22)
Wydawca: KARKONOSKI PARK NARODOWY
KARKONOSZE NR 4/2021 • Czasopismo Sudetów Zachodnich • ISSN 1232-3535
Adres Wydawcy i Redakcji: ul. Chałubińskiego 23, 58-570 Jelenia Góra,
sekretariat@kpnmab.pl, www.kpnmab.pl
Rada Redakcyjna: Andrzej Raj – Przewodniczący, członkowie: Jiři Bašta, Wiesław
Fałtynowicz, Jacek Godlewski, Wojciech Kapałczyński, Arkadiusz Lipin, Ivo
Łaborewicz, Piotr Migoń i Andrzej Ploch
Zespół Redakcyjny: Janusz Korzeń – Redaktor Naczelny, Barbara Wieniawska-Raj
– Sekretarz Redakcji oraz redaktorzy: Paweł Bień, Marek Dobrowolski, Roksana
Knapik, Sandra Jaskólska, Jacek Potocki, Monika Rusztecka, Piotr Słowiński, Witold
Szczudłowski i Krzysztof Tęcza
Opracowanie graficzne: Ewa Ogórek, AD REM Jelenia Góra
Korekty: Sandra Jaskólska
Druk: KOLUMB Krzysztof Jański, ul. Kaliny 7, 41-506 CHORZÓW
Numer zamknięto 29 października 2021 r. i wydrukowano w nakładzie 1200 egz.
Redakcja zastrzega sobie prawo do skracania i redakcyjnego opracowania materiałów
przyjętych do druku. Wszystkie opublikowane materiały są chronione Ustawą z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
Za treść materiałów sponsorowanych i reklam Redakcja nie odpowiada.
Szczegółowe warunki prenumeraty czasopisma oraz wzory zamówień są dostępne
na stronie www.kpnmab.pl i pod adresem: karkonosze@kpnmab.pl
Cena 1 egz. 10 zł w tym VAT 5%, cena w prenumeracie 8 zł