Zielone wzgórza zamiast składowisk odpadów
Nieczynne składowiska odpadów pozostają wciąż groźne dla środowiska. Dolnośląscy samorządowcy realizują projekt, który pozwoli je zabezpieczyć… i upiększyć. Góry śmieci pokryją się zielenią i zostaną wytyczone na nich ścieżki edukacyjne. Przedstawiamy aktualne dane o zaawansowaniu tych ważnych inwestycji. Rekultywacje zbyt mocno obciążyłyby budżety pojedynczych gmin, dlatego dobrym rozwiązaniem okazał się projekt „wielogminny”. – Samorząd województwa wraz z 9 gminami zainicjował projekt, którego operatorem jest Dolnośląska Inicjatywa Samorządowa – wyjaśnia Aleksander Marek Skorupa, prezes zarządu Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska Wrocławiu.
Połączone siły samorządowców pozwoliły na otrzymanie ponad 14,5 mln złotych dofinansowania z Programu Infrastruktura i Środowisko na rekultywację składowisk. Cały projekt dotyczący składowisk o łącznej powierzchni ok. 21 ha jest wyceniany na ponad 19,6 mln złotych.
– Prace na składowiskach odpadów komunalnych w Strzegomianach (gm. Sobótka) i w Sulikowie zostały już zakończone – mówi Małgorzata Jarzynka, prezes zarządu DIS – Trwają intensywne prace rekultywacyjne na pozostałych siedmiu gminnych składowiskach.
Jakie jest zaawansowanie tych inwestycji? W Polanicy-Zdrój i Ziębicach wykonano już praktycznie wszystkie zaplanowane prace. Około 88 proc. to wynik Przemkowa. Dobry rezultat ma także składowisko w Jędrzychowicach w gm. Zgorzelec – wykonano tam ok. 80 proc. z zaplanowanych inwestycji. Wyniki rekultywacji na pozostałych składowiskach to: Sulęcin gm. Siechnice (ok. 75 proc.); Stróża gm. Mietków (ok. 58 proc.) i Bystrzyca Kłodzka (18 proc.).
Prace rekultywacyjne polegają na uporządkowaniu skarp i wierzchowiny składowisk, zapewnieniu odgazowania złoża, uszczelnieniu przed migracją wód opadowych, wykonaniu warstwy odwadniającej oraz okrywy rekultywacyjnej (biologicznej) wraz nasadzeniami roślinności. To bardzo potrzebne prace, których celem jest zapewnienie bezpieczeństwa dla mieszkańców i środowiska. Oto kilka z przykładów lokalizacji składowisk. Hałdy śmieci w Polanicy Zdroju nie dość, że psują krajobraz uzdrowiska, to znajdują się w pobliżu rzeki Bystrzycy Dusznickiej. Spływające ze składowiska substancje mogą być niebezpieczne dla środowiska. Uzdrowisko Bystrzyca Kłodzka ma wysypisko usytuowane w strefie ochronnej zbiornika wód podziemnych Śnieżnik–Góry Bialskie. Góra śmieci w Jędrzychowicach jest położona zaledwie kilkadziesiąt metrów od Nysy Łużyckiej. To także niebezpieczna dla środowiska lokalizacja.
– Równolegle prowadzona jest kampania edukacyjna, której celem jest zwiększenie świadomości ekologicznej wśród mieszkańców – mówi Małgorzata Jarzynka – Ukierunkowana jest na działania ograniczające powstawanie odpadów, ponowne ich użycie oraz metody przywracające im wartość. W ramach kampanii, oprócz systematycznej edukacji na stronie www i profilu Facebook, zaplanowano przedstawienia dla dzieci z eko-drużyną w roli głównej; konkurs plastyczny „Drugie życie śmieci”; „Igrzyska Gmin” – m.in.: test wiedzy o ekologii i rekultywacji, konkurs na najlepszy film o tematyce ekologicznej oraz gra terenowa oraz „Eko-książeczkę” dla dzieci.
Projekt rekultywacji 9 dolnośląskich składowisk ma szansę stać się zadaniem, na którym wzorować się będą kolejne gminy. Finalizacja projektu jest zaplanowana na koniec 2015 roku. – W nowej perspektywie 2014-2020 kolejne samorządy wraz z DIS-em planują uporządkować inne nieczynne składowiska odpadów – zapowiada Aleksander Marek Skorupa.
Zadanie Dolnośląskiej Inicjatywy Samorządowej nie jest jedynym, które otrzymało unijne wsparcie. Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej we Wrocławiu obsługuje na Dolnym Śląsku 50 projektów w ramach Programu Infrastruktura i Środowisko. Ich łączna wartość wynosi ponad miliard złotych. Unijne dofinansowanie wynosi około 0,5 mld zł. Zakończono już budowę ponad 350 km kanalizacji. Wybudowano i zmodernizowano 9 oczyszczalni ścieków. WFOŚiGW we Wrocławiu jest aktywnym partnerem dolnośląskich beneficjentów, którym zapewnia nie tylko finansowe, ale także merytoryczne wsparcie. WFOŚiGW we Wrocławiu m.in. monitoruje i pomaga podczas opracowania projektów do udziału w konkursach, ocenia złożone wnioski, zawiera umowy, rozlicza i nadzoruje realizację inwestycji i przekazuje środki unijne.
Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej we Wrocławiu
Fot. DIS