W roku obecnym przypada 70. rocznica objęcia ochroną granicy w Karkonoszach i Górach Izerskich przez Wojsko Polskie. Z tej okazji odbyło się wiele imprez. A wszystko to dzięki inicjatywie weteranów Wojsk Ochrony Pogranicza w Szklarskiej Porębie.

Ponieważ zorganizowanie takiej uroczystości nie jest proste, Koło Związku Żołnierzy Wojska Polskiego i Zarząd  Rejonowy w Jeleniej Górze już rok temu podjęły stosowne działania. Dzięki wysiłkowi wielu ludzi dobrej woli poszczególne działania przybierały konkretne ramy. Oczywiście, wszystkie prace były wspierane przez władze Szklarskiej Poręby. Bez tego się po prostu nie da. Najważniejszy był jednak zapał członków powołanego komitetu organizacyjnego obchodów. To ci ludzie zasługują na podziękowania. To tylko dzięki ich samozaparciu zrealizowano zamierzony cel.

Foto: Krzysztof Tęcza

Dzisiejsze święto to tylko zwieńczenie wielu imprez, jakie odbywały się już od kilku miesięcy. Najważniejsze jednak były obchody rocznicowe zaplanowane na 29-30 maja 2015 r. Pierwszego dnia zorganizowano spotkanie w Muzeum Hauptmannów w Szklarskiej Porębie. To tam przygotowano specjalną wystawę, na której zaprezentowano pamiątki i dokumenty związane z powojenną historią Szklarskiej Poręby. Oczywiście chodzi o historię, w której swój znaczący udział mieli pogranicznicy.

Bo co by nie mówić, to żołnierze ochraniający nasza granice angażowali się we wszystkie dziedziny życia miasta. Tak duża jednostka jak batalion Wojsk Ochrony Pogranicza nie mogła nie wywrzeć wpływu na codzienne życie mieszkańców. Żołnierze nie tylko pomagali przy realizacji zadań miasta, ale także brali czynny udział w pomocy skierowanej do jego mieszkańców.

Podczas wernisażu wspomnianej wystawy nie wszystko zostało przedstawione w pełni. Mimo bowiem upływu lat, wojsko oraz poszczególnych żołnierzy wciąż obowiązuje tajemnica. Dlatego wiele wątków pozostaje niewyjaśnionych do końca. Widać to doskonale w relacjach zamieszczonych w wydanej z tej okazji pozycji Tam za górą jest granica… Wspomnienia o Wojskach Ochrony Pogranicza z okazji 70-lecia powstania. Książka ta została wydana przez Stowarzyszenie Lokalni – Niebanalni, a sfinansowana ze środków budżetu Miasta Szklarska Poręba i Związku Gmin Karkonoskich.

Foto: Krzysztof Tęcza

Dociekliwi zapewne zauważyli, że tytuł publikacji nawiązuje do słów napisanej w 1951 roku przez Mirosława Łebkowskiego pieśni Na strażnicy, która szybko stała się niezwykle popularną. Nie ma w tym akurat nic dziwnego. Zaczyna się ona tak: Tam za górą jest granica, przy granicy jest strażnica, a w strażnicy, do swej lubej, żołnierz pisał list. 

Foto: Krzysztof Tęcza

Najważniejsze jednak obchody tego święta odbyły się 30 maja 2015 r. w Szklarskiej Porębie. Rozpoczęto je od złożenia kwiatów na grobie ppłk. Bogdana Gintera – pierwszego dowódcy batalionu. Następnie uczestnicy mszy świętej wyruszyli z kościoła p.w. Bożego Ciała na Skwer Obrońców Granic, gdzie zaplanowano główne uroczystości.

Po podniesieniu flagi państwowej na maszt i odegraniu hymnu wręczono odznaczenia przyznane zasłużonym dla ochrony granic i funkcjonariuszom Straży Granicznej. Krzyże wręczał gen. bryg. Bronisław Peikert ostatni komendant Wyższej Oficerskiej Szkoły Radiotechnicznej w Jeleniej Górze. Stwierdził on, iż biorąc udział w tej wielkiej patriotycznej uroczystości oddajemy hołd tym wszystkim, którzy służyli naszej ojczyźnie. Przedstawił imiennie tych, którzy doprowadzili do dzisiejszego spotkania, a także złożył im podziękowania.

Podkreśleniem tej części uroczystości był wystrzał z armaty schowanej za krzakami. Potężny huk wywarł spore wrażenie na widzach, a wielka chmura dymu zdradziła miejsce jej ukrycia.

Foto: Krzysztof Tęcza

Po wręczeniu odznaczeń rozpoczęła się druga część uroczystości, tym razem przy pomniku, na którym umieszczono tablicę ze stosownym napisem. Zanim jednak „rozpakowano” ów pomnik, przygotowano wiele pamiątek, które umieszczono w kapsule czasu, wykonanej z podarowanego pocisku artyleryjskiego z 1912 roku. W kapsule znalazły się m.in.: podpisany przez Burmistrza Miasta Szklarska Poręba Mirosława Grafa, gen. dyw. Bronisława Peikerta i gen. bryg. Andrzeja Kamińskiego Akt fundacyjny pomnika, znaczki pamiątkowe, obiegowe monety polskie, plakietka Straży Granicznej, egzemplarz Nowin Jeleniogórskich. Kapsuła czasu, fachowo zabezpieczona, została wmurowana w cokół pomnika.

I właśnie w tym momencie nastąpiło oficjalne odsłonięcie pomnika. Zdjęto z niego szarfy, które po pocięciu na kawałki rozdano na pamiątkę wszystkim, którzy mieli takie życzenie. Pomnik został pobłogosławiony przez kapelana wojskowego, a uczestniczący w uroczystości wysłuchali stosownych przemówień. Oprócz wojskowych głos zabrali Burmistrz Szklarskiej Poręby i posłanki: Zofia Czernow oraz Marzena Machałek. Nie byli oni oczywiście jedynymi, którzy chcieli wyrazić swoje zadowolenie z faktu odsłonięcia pomnika. Najciekawsze jednak słowa padły z ust oficerów, którzy służyli tutaj w okresie powojennym. Nic dziwnego, że to właśnie oni zebrali najwięcej braw.

Foto: Krzysztof Tęcza

Na zakończenie tak miłej części uroczystości wystąpiła jeszcze Orkiestra Reprezentacyjna Straży Granicznej z Nowego Sącza. Wykonała ona musztrę paradną oraz rozweseliła widzów bardziej rozrywkowym repertuarem. Muzycy zatańczyli nawet Zbójnickiego, przebijając tym uczestniczących w uroczystościach członków Bractwa Kurkowego.

Krzysztof Tęcza